Konačna presuda bivšim zvaničnicima Službe državne bezbjednosti Srbije na po 15 godina zatvora, krivi za UZP
Žalbeno vijeće Mehanizma u sastavu sudija Graciela Gatti Santana (predsedavajuća), sudija Lee G. Muthoga, sudija Aminatta Runeni N’gum, sudija Yusuf Aksar i sudija Claudia Hoefer, danas je objavilo svoju presudu po žalbama koje su podnijeli g. Jovica Stanišić, g. Franko Simatović i Tužilaštvo Mehanizma na presudu u predmetu Tužilac protiv Jovice Stanišića i Franka Simatovića koju je Pretresno veće Mehanizma objavilo 30. juna 2021, a u pismenom obliku izdalo 6. avgusta 2021.
Žalbeno vijeće je odbacilo žalbe Stanišića i Simatovića na njihove osude za pomaganje i podržavanje ubistva kao kršenja zakona i običaja ratovanja, kao i za ubistvo, deportaciju, nehumana dela (prisilno premještanje) i progon kao zločine protiv čovečnosti, počinjene u vezi sa, te nakon zauzimanja Bosanskog Šamca u Bosni i Hercegovini u aprilu 1992. Krivična odgovornost g. Stanišića i g. Simatovića bila je zasnovana na konstatacijama da su organizovali obuku, a zatim i angažovali srpske snage koje su učestvovale u zauzimanju i zločinima. Žalbeno vijeće je takođe odbacilo žalbe Stanišića i Simatovića na izrečene kazne od po 12 godina zatvora.
Žalbeno vijeće je delimično usvojilo žalbu tužilaštva time što je konstatovalo da je Pretresno vijeće pogriješilo kad nije g. Stanišića i g. Simatovića osudilo po modalitetu odgovornosti za udruženi zločinački poduhvat. Pretresno vijeće je zaključilo da je postojao udruženi zločinački poduhvat i da mu je zajednički zločinački cilj bio prisilno i trajno uklanjanje većine nesrba iz velikih delova Hrvatske i Bosne i Hercegovine putem počinjenja ubistva, deportacije, nehumanih djela (prisilno premještanje) i progona, kako se tereti u optužnici. Pretresno vijeće je takođe konstatovalo da su Stanišić i Simatović doprineli zajedničkom zločinačkom cilju u vezi sa zločinima u Bosanskom Šamcu, ali ih je oslobodilo odgovornosti za udruženi zločinački poduhvat na osnovu toga da nije dokazano da je neko od njih dvojice posjedovao zajedničku nameru da se ostvari zajednički zločinački cilj.
Žalbeno vijeće je utvrdilo da je Pretresno vijeće pogriješilo u ocjeni drugih doprinosa Stanišića i Simatovića zajedničkom zločinačkom cilju. Žalbeno vijeće je takođe konstatovalo da su oni posjedovali zajedničku nameru da ostvare zajednički zločinački cilj. Shodno tome, Žalbeno veće je utvrdilo da su Stanišić i Simatović odgovorni kao pripadnici udruženog zločinačkog poduhvata za zločine koje su razne srpske snage počinile 1992. u Bosni i Hercegovini, u Bijeljini, Zvorniku, Bosanskom Šamcu, Doboju i Sanskom Mostu, i za zločine počinjene 1995. u Trnovu i Sanskom Mostu. Takođe su proglašeni odgovornim za ubistvo počinjeno u Daljskoj Planini u Hrvatskoj u junu 1992. Žalbeno veće je povećalo kazne izrečene Stanišiću i Simatoviću na 15 godina zatvora. Žalbeno vijeće je odbacilo preostali dio žalbe tužilaštva.
Predsedavajući sudija je konstatovala da izricanje ove presude predstavlja ključnu tačku u mandatu Mehanizma da nastavi da vrši stvarnu, vremensku i personalnu nadležnost Međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju (u daljnjem tekstu: MKSJ) koji je zatvoren 2017. godine. Ovo je poslednja žalbena presuda o primarnim krivičnim djelima iz predmeta započetih pred MKSJ.
